Connecting Armenians through
culture, art, and achievement

Skip intro
Skip intro
Skip intro
Skip intro

'Tamam Ashkharh': The multilingual gusan's masterpiece

Eva Rivas

June 15, 2018

Music

By Lilly Torosyan

585 views

Updated 'Tamam Ashkharh': The multilingual gusan's masterpiece

When 6’4’’ Russian-Armenian Eva Rivas burst unto the Armenian music scene less than a decade ago, many branded her the “Armenian Angelina Jolie." The attention on her looks quickly overshadowed her impressive vocals—that is, until she released her cover of "Tamam Ashkharh" (“The Whole World”). Then, it seemed like tamam ashkharh began to notice her musical talent.

Genre

Ethno folk; contemporary

Released

2009

Duration

6:57

Link

https://www.youtube.com/watch?v=Eg8GFhRYxhA

Many consider the song to be the pièce de résistance in the enormous, multilingual repertoire of the 18th century Armenian itinerant bard, Sayat Nova (his moniker literally meaning the “King of Songs” in Persian). He is widely regarded as the most famous gusan or ashugh (folk musician-troubadour) who lived, traveled, and produced throughout the southern Caucasus.

Full translation

The following translation of "Tamam Ashkharh" is from a collection by translators, Diana Der Hovanessian and Marzbed Margossian. Below the translation is the original Armenian. 

I traveled the world, even to Ethiopia
But I never saw anything to compare
With your eyes looking back.
Wear sackcloth, wear gold cloth,
Your clothes become precious
When you walk in them, coquette.
Whoever sees you says: Just look at that!
 
You’re a jewel, a ruby.
Whoever has you is happy.
Whoever finds you never feels sorry
For the one who has lost you.
Blessed be the parents who bore you.
Death arrives always early.
But if one is to live, let it be
As an artist,
An artist painting you.
 
You are a jewel by birth,
A gem set in gold clothes.
Your hair a halo,
Your eyes golden crystal.
Your eyelids shaped
From the wheel of the world’s
Most wonderful potter.
Your eyelashes, arrows and knives.
 
Your face, I should describe only
In French and in Persian:
The sun and the moon.
The pencil fails
In the hand of the artist.
When you sit, you’re a mulberry bird,
When you stand, you’re
A fairytale steed.
 
I am no longer that Sayat-Nova
Who used to rest on the sands.
What are your wishes?
You are fire, dressed in fire.
Which fire can I withstand?
I want to understand the heart
Beating inside you.
But you have covered it over
With Indian embroideries, tapestries of gold and of silver,
My coquette, my flirt.
 
***

Թամամ աշխարհ պըտուտ էկայ, չըթուղի Հաբաշ, նազա՛նի,
Չըտեսայ քու դիդարի պէս` դուն դիփունէն բաշ, նազա՛նի,
Թէ խամ հագնիս, թէ զար հագնիս, կու շինիս ղո՛ւմաշ, նազա՛նի.
Էնդու համա քու տեսնողըն ասում է` վա~շ, վա~շ, նազա՛նի:

Դուն պատուական ջավահիր իս, է՛րնէկ քու առնողին ըլի,
Ով կու գըթնէ, ա՛խ չի քաշի, վա~յ քու կորցընողին ըլի.
Ափսուս վուր շուտով միռիլ է, լուսըն քու ծընողին ըլի.
Ապրիլ էր, մէկ էլ էր բերի քիզի պէս նաղաշ, նազա՛նի:

Դուն էն գըլխէն ջուհարդար իս, վըրէդ զարնըշան է քաշած,
Դաստամազիդ թիլի մէջըն մէ շադա մարջան է քաշած,
Աչքիրըդ` օսկէ փիալա, չարխէմէն փընջան է քաշած,
Թերթերուկըդ նիտ ու նաշտար, սուր ղալամթըրաշ, նազա՛նի:

Էրեսըդ, փարսէվար ասիմ, նըման է շամշ ու ղամարին.
Բարակ մէջքիդ թիրման շալըն նըման է օսկէ քամարին,
Ղալամըն ձեռին չէ կանգնում, մաթ շինեցիր նաղաշքարին.
Յիփ նըստում իս` թութի ղուշ իս, յիփ կանգնում իս` ռաշ, նազա՛նի:

Յիս էն Սայաթ-Նովասին չիմ, վուր աւզի վըրայ հիմանամ.
Աջաբ միզիդ ի՞նչ իս կամում, սըրտէդ մէ խաբար իմանամ.
Դուն` կըրակ, հագածըդ` կըրակ, վո՞ւր մէ կըրակին դիմանամ.
Հընդու ղալամքարու վըրէն ծածկիլ իս մարմաշ, նազա՛նի:

Video

  • "Tamam Ashkharh" by Eva RIvas

    Video: Eva Rivas Official YouTube page

You need to be logged in to add a comment, click here to log in